تاب آوری فرهنگی عبارتست از توانایی حفظ و بازیابی ویژگی های فرهنگی که میتواند شامل ارزشها و اعتقادات نیز باشد
تعریف تاب آوری به دلیل ماهیت حساس آن، چالش برانگیز است. اما می توان آن را اینگونه معنا کرد: “یک فرآیند، توانایی یا نتیجه سازگاری موفقیت آمیز با وجود مشکلات یا شرایط تهدید آمیز و حاصل شدن نتایج خوب با وجود شرایط پر خطر، مقاومت در برابر تهدیدها و بهبودی از تروما.”
چگونه پیشینه فرهنگی شامل فرهنگ، ارزش های فرهنگی، زبان، آداب و رسوم و هنجارها می توانند به افراد و جامعه کنند تا بر سختی ها غلبه کنند.
این مفهوم بیان کننده این موضوع است که افراد و جامعه می توانند نه تنها بر اساس ویژگی های فردی و روانشناختی بلکه با حمایت عوامل اجتماعی فرهنگی با سختی ها مقابله و در نهایت بر آن ها غلبه کنند.
بنابر تعریف هلتورف، آن را اینگونه تعریف میکند توانایی یک سیستم فرهنگی در پشت سر گذاشتن سختی ها، کنار آمدن با تغییرها و تداوم پیشرفت می باشد: این بمعنای به معنی استمرار و تغییر است: آشفتگی هایی که پیش می آیند، دشمن نیستند که از آن ها اجتناب کرد بلکه بخشی از پایداری هستند. به همین جهت پیشینه تربیتی و موضوعات اجتماعی بر تاب آوری روانشناختی و توانایی افراد تاثیرمی گذارند.
“مدل سازگاری تاب آوری فرهنگی” به عنوان یک فرآیند پویا و تعاملی توصیف می شود که فرد، استرس را با ترکیبی از ویژگی های شخصیتی، پیشینه فرهنگی، ارزش های فرهنگی و عوامل موثر در محیط اجتماعی فرهنگی، پشت سر می گذارد.
اهمیت موضوع مدلسازی مربوط به وضعیت فعلی بین المللی و تهدیدات جدید آن است. این مفهوم به ویژه بر اهمیت تقویت عوامل فرهنگی تاکید می کند چرا که بر میزان گسترش تاب آوری ملی، اجتماعی سیاسی و جامعه تاثیر می گذارد.
علاوه براین، تاب آوری فرهنگی بر چارچوب و بافتار جامعه تاثیرگذار است که بخشی از آن به بررسی تاثیرات فرهنگی در حیطه تاب آوری می پردازد.
این یعنی هر چقدر فرهنگ یک شخص قویتر باشد، توانایی مقابله نیز بالاتر می رود. این نوع تاب آوری، جنبه های مختلفی دارد که شامل پیشرفت در یک قالب فرهنگی متشکل از هنجارها، ساختارهای خانواده و روابط می شود.
هدف اصلی تاب آوری این است که افراد در هر سطحی، چه به صورت فردی، چه گروه های اجتماعی و یا نهادها، بتوانند با دوره های پس از بحران و پس از جنگ، مقابله کنند.
بنابر همین گزارش از خانه تاب آوری فرهنگ در واقع می تواند منبعی برای تاب آوری باشد ، تاب‌آوری اجتماعی فرهنگ‌محور از پتانسیل فرهنگ برای شکل دادن به سازگاری و رفاه جامعه در هنگام ناملایمات بهره می‌برد.شیوه‌ها و سنت‌های فرهنگی می‌توانند حس تعلق و تجربیات مشترک را تقویت کنند، که پیوندهای جامعه و توانایی همکاری و حمایت از یکدیگر را در زمان‌های بحران تقویت میکند.
روایت‌های فرهنگی، مانند داستان‌های مقاومت و اساطیرغلبه بر سختی‌ها، می‌توانند به عنوان یادآور قدرت، انعطاف‌پذیری و سازگاری جمعی جامعه باشند و امید و راهبردهایی را برای مقابله با چالش‌های کنونی ارائه دهند.
رویدادهایی مانند زنجیره انسانی راه بالتیک، موضعی متحد در برابر ظلم را برجسته میکند و توانایی منطقه را برای گرد هم آمدن در مواقع ناملایمات تقویت میکند.
جشنواره‌های فرهنگی، مبادلات آموزشی و همکاری‌های منطقه‌ای نه تنها تاریخ مشترک را جشن می‌گیرند، بلکه درک متقابل را تقویت می‌کنند و پیوندهای جامعه را تقویت می‌کنند این موارد منبعی ارزشمند برای تاب آوری و عبور موفقیت آمیز از بلایا و حوادث ناگوار است.
دانش سنتی تعبیه شده در شیوه‌های فرهنگی نیز حتی میتواند راه‌حل‌های پایداری برای مدیریت منابع طبیعی و تاب آوری اقلیم ارائه دهد، که میتواند در مشکلات زیست محیطی کارساز باشند.
