کوچینگ تاب آوری و خود شفقتی
کوچینگ تاب آوری و خود شفقتی به قلم دکتر محمدرضا مقدسی
داشتن رفتار مهربانانه نسبت به خود در مواجهه با مشکلات شخصی، سلامت روانی ، توانایی و تاب آوری را ارتقا میدهد. برای مثال، خود شفقتی بیشتر به سطح پایینتر افسردگی و اضطراب نسبت داده میشود
خود شفقتی به این معناست که به همان میزان که با دوستان و عزیزان خود مهربان هستیم و در روزهای سخت و پرتنش همراه و مراقب آنها هستیم به همان میزان هم نسبت به خود مهربان و مراقب باشیم وقتی میتوانیم با دیگران مهربان باشیم چرا با خود مهربان باشیم هنگامی که میتوانیم دیگران را حمایت کنیم چرا حامی خود نباشیم ؟
وقتی گرفتار مساله یا مشکلی هستیم و رنج میکشیم، شکست میخوریم یا احساس ناکافی میکنیم، موجب دلگرمی خود باشیم کمتر به انتقاد از خود پرداخته و مهمتر از آن کمتر خود را سرزنش کنیم
انتقاد و سرزنش خویشتن دشمن تاب آوری است همانگونه که مهربانی باعث کاهش اضطراب و افسردگی است.
پنج راه برای شروع تمرین شفقت به خود و متوقف کردن سختگیری نسبت به خود آورده شده است
۱-با خودتان مانند یک کودک کوچک رفتار کنید
۲-ذهن آگاهی را تمرین کنید
۳-به یاد داشته باشید که شما تنها نیستید
۴-به خودتان اجازه دهید که ناقص باشید
۵-با یک درمانگر یا بالینگر درخواست کمک کنید
شواهد زیادی وجود دارد که نشان میدهد خود شفقتی با سطح بهباشی و تحمل ارتباط مستقیم دارد. به عقیده نف (۲۰۰۳)، خود شفقتی به این معنی است که در برخورد با نارساییهای شخصی، خطاها، شکستها و شرایط دردناک زندگی، با احتیاط و دلسوزی با خود رفتار کنید.
خود شفقتی از سه مؤلفه متقابل تشکیل شده است:
۱- مهربانی نسبت به خود در برابر خود داوری
۲- احساس بشردوستی در برابر انزوا
۳- توجهآگاهی در برابر همانندسازی افراطی
مهربانی نسبت به خود، به مراقبت و درک خویشتن به جای انتقاد افراطی اشاره دارد. در این حالت، به جای حمله و سرزنش خود به خاطر نارساییهای شخصی، به خود دلگرمی میدهید (حتی اگر رفتار اشتباه شما غیر مولّد بوده و نیاز به تغییر داشته باشد). همچنین وقتی زندگی دچار تنش میشود، یک واکنش دلسوزانه این است که به جای کنترل یا رفع فوری مشکل، دست نگه دارید، تامل کنید و به خود آرامش دهید.
احساس بشردوستی در زمینه خود شفقتی به معنیِ تصدیق این مسئله است که انسان جائزالخطاست، شکست میخورد، اشتباه میکند و با چالشهای جدی در زندگی روبروست. خود شفقتی، ذات معیوب بشر را به ذات مشترک بشری متصل میکند؛ از این رو، خصوصیات انسانی از یک منظر گسترده و فراگیر مورد بررسی قرار میگیرند.
توجهآگاهی در زمینه خود شفقتی، به آگاهی از تجربیات دردناک به شکل متعادل اشاره دارد؛ به طوری که نه افکار و عواطف دردناک را نادیده بگیریم و نه باعث تشدید آن شویم. برای آنکه نسبت به خود مهربانی و شفقت کنید، باید از درد و رنج شخصی خود آگاهی داشته باشید. در عین حال، باید بتوانید از فرو افتادن در ورطهی آنچه که نف (۲۰۰۳) آن را «همانندسازی افراطی» مینامد جلوگیری کنید. این نوع طرز فکر، دایرهی تمرکز فرد را کوچکتر کرده و درباره مفاهیم خودارزشی بزرگنمایی میکند.
مطالعات مختلف نشان دادهاند که داشتن رفتار مهربانانه نسبت به خود در مواجهه با مشکلات شخصی، سلامت روانی ، توانایی و تاب آوری را ارتقا میدهد. برای مثال، خود شفقتی بیشتر به سطح پایینتر افسردگی و اضطراب نسبت داده میشود (بارنارد و کاری، ۲۰۱۱). این نتایج در یک مطالعات دیگر هم به تأیید رسیده است .
مطالعات همسو نیز نشان میدهند که خود شفقتی با حالات مثبت روانشناختی نظیر خوشبختی، خوشبینی، خردورزی، کنجکاوی و اکتشاف، ابتکار شخصی و هوش هیجانی ارتباط مستقیم دارند.
خاتمه کلام اینکه بهطور خلاصه، کوچینگ تابآوری فرآیندی است که به افراد کمک میکند مهارتها، طرز فکر و عادتهای لازم برای سازگاری، مقابله و پیشرفت در موقعیتهای چالشبرانگیز را توسعه دهند. کوچینگ تاب آوری بر سلامت جسمی، روانی و عاطفی تمرکز دارد که توانایی مراجع را برای تغییر، شکستها و پیشرفت علیرغم شرایط بیرونی افزایش میدهد