تاب آوری و رفتارهای پرخطر

تاب آوری و رفتارهای پرخطر بر اساس ساختار انگیزشی در نوجوانان

هدف از پژوهش حاضر مقایسه تاب آوری و رفتارهای پرخطر بر اساس ساختار انگیزشی در نوجوانان می باشد.

مواد و روش کار: این پژوهش از نوع علی مقایسه ای است. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از کلیه دانش آموزان دبیرستانی شهر بجنورد که در سال ۹۱-۹۰ مشغول به تحصیل می باشند. تعداد ۳۰۱ دانش آموز از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان گروه نمونه انتخاب گردیدند.

برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ۴۱ ماده ای رفتارهای پرخطر، مقیاس کونور و دیویدسون (CD_RIS) و پرسشنامه اهداف فردی (PCI) برای سنجش ساختار انگیزشی استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر روش های آمار توصیفی از آزمون های آماری کلموگروف – اسمیر نوف و t مستقل به استفاده شد.

یافته ها: نتایج نشان داد تفاوت آماری معناداری در میانگین تاب آوری و رفتارهای پر خطر براساس ساختار انگیزشی وجود دارد(۰۰۰۱/۰>p).

نتیجه گیری: باتوجه به ویژگی های مشترکی که بین افراد درگیر رفتارهای پر خطر و افراد دارای ساختار انگیزشی غیرانطباقی وجود دارد،

همچنین ویژگی های مشترکی که افراد تاب آور و افراد با ساختار انگیزشی انطباقی دارند این تفاوت قابل تبیین است.

 

مقایسه تاب آوری و رفتارهای پرخطر بر اساس ساختار انگیزشی در نوجوانان

 

 

رفتارهای پرخطر به اقداماتی اطلاق می‌شود که به طور قابل توجهی احتمال بروز پیامدهای منفی برای سلامت فرد و جامعه را افزایش می‌دهند. این رفتارها می‌توانند عواقب جدی مانند بیماری، آسیب، و حتی مرگ را به همراه داشته باشند و تأثیرات وسیعی بر سلامت عمومی و رفاه اجتماعی بگذارند.

انواع رایج رفتارهای پرخطر

1.خشونت: شامل خشونت‌های بین فردی است که یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در جوانان محسوب می‌شود. عواملی نظیر سوء مصرف مواد در دوران کودکی و فشارهای اجتماعی-اقتصادی می‌توانند در بروز خشونت مؤثر باشند.

2. مصرف مواد: این دسته شامل سوء مصرف الکل، دخانیات و مواد مخدر غیرقانونی است. این رفتارها در گروه‌های مختلف اجتماعی شایع بوده و می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی مزمن و اعتیاد شود.

3.رفتارهای جنسی پرخطر: ارتباط جنسی بدون محافظت یا داشتن چند شریک جنسی، خطر ابتلا به عفونت‌های مقاربتی و حاملگی‌های ناخواسته را افزایش می‌دهد. نوجوانان به ویژه در برابر این خطرات آسیب‌پذیر هستند.

4.اختلالات خوردن: بی‌اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی هم به عنوان رفتارهای پرخطر شناخته می‌شوند. این اختلالات معمولاً ناشی از مسائل روانشناختی و فشارهای اجتماعی مرتبط با تصویر بدن هستند.

5.قمار: این نوع رفتار می‌تواند منجر به مشکلات مالی جدی و ناراحتی‌های عاطفی گردد که نه تنها بر فرد بلکه بر خانواده و جامعه او نیز تأثیر می‌گذارد.

6.اقدامات تکانشی: بسیاری از رفتارهای پرخطر با ویژگی‌های تکانشگری مشخص می‌شوند، جایی که افراد عواقب اعمال خود را به طور کامل در نظر نمی‌گیرند. این امر به ویژه در نوجوانان، به دلیل رشد مداوم مغز در زمینه کنترل تکانه‌ها، مشاهده می‌شود.

 تأثیرات روانی و اجتماعی رفتارهای پرخطر

رفتارهای پرخطر تحت تأثیر ترکیبی از عوامل روانشناختی (مانند اختلالات سلامت روان) و پویایی‌های اجتماعی (مانند فشار همسالان) قرار دارند. شرایطی مانند اختلال دوقطبی، افسردگی، PTSD و ADHD می‌توانند موجب افزایش تکانشگری و رفتارهای پرخطر شوند. همچنین هنجارهای اجتماعی و تمایل به پذیرش در میان همسالان می‌تواند افراد، به ویژه نوجوانان را به سمت این نوع فعالیت‌ها سوق دهد.

پیامدهای رفتارهای پرخطر

عواقب ناشی از رفتارهای پرخطر فراتر از فرد است:
– پیامدهای سلامت: افزایش نرخ بیماری‌های مزمن، مشکلات سلامت روان و بیماری‌های مقاربتی.
– تأثیر اقتصادی: هزینه‌های بهداشت عمومی به دلیل نیاز به درمان‌های پزشکی مرتبط با این رفتارها افزایش می‌یابد.
– پیامدهای اجتماعی: خانواده‌ها ممکن است به دلیل عواقب ناشی از رفتارهای پرخطر یکی از عزیزان خود با فشار عاطفی و بار مالی مواجه شوند.

درک رفتارهای پرخطر برای توسعه راهبردهای پیشگیری مؤثر بسیار حیاتی است. با شناسایی انواع این رفتارها، علل و پیامدهای آن‌ها، افراد و جوامع می‌توانند با استفاده از آموزش، سیستم‌های حمایتی و مداخلات روانشناختی در جهت کاهش این خطرات تلاش کنند.