معنادرمانی یا لوگوتراپی از نظریات مرتبط با تاب آوری است

معنادرمانی یا لوگوتراپی از نظریات مرتبط با تاب آوری است

شقایق هاشمی شکفته در یادداشتی برای خانه تاب آوری نوشت لوگوتراپی یا معنا درمانی که ویکتور فرانکل  آن را بنا نهاده است یکی از مکاتب مطرح روان‌شناسی در جهان و از نظریه های مرتبط با تاب آوری است .

معنویت در انواع مختلفی از مفاهیم فرهنگی و دینی شامل راهی معنوی تلقی می‌شود که در آن فرد می‌تواند به چیزی مثل سطح بالایی از هوشیاری یا انسان کامل شدن یا رسیدن به حکمت یا اتحاد با خدا یا خلقت دست یابد.

معنادرمانی یا لوگوتراپی در لغت به واژه یونانی «لوگوس» باز می‌گردد.

لوگوس به معنای واژه یا کلمه، اراده پروردگار یا معناست لوگوتراپی یا تحلیل وجودی، پس از  نظریه روانکاوی فروید و روانشناسی فردی آدلر، سومین مکتب روان درمانی وین بشمار می آید.

فرانکل اگزیستانسیالیست یا هستی گرا بود. ویکتور فراکل  برای اولین بار واژه هستی نژندی را در مورد اختلال عاطفی بکار برد و اختلال عاطفی را حاصل عدم توانایی فرد در یافتن معنا برای زندگی می‌دانست. ویکتور فرانکل بعداز خاتمه دومین جنگ جهانی ریاست بیمارستانی را در وین برعهده گرفت وی کرسی استاد دانشگاه سن دیه گو را نیز بعهده داشت  معنادرمانی که ویکتور فرانکل بنا نهاد، امروز یکی از مکاتب مطرح روان‌شناسی در جهان، است و  میان روان‌شناسان و روان‌پزشکان، پیروان زیادی دارد
امانی و همکاران در مطالعه خود نشان دادند که معنادرمانی به شیوه گروهی می تواند به عنوان درمان موثری در کاهش احساس تنهایی و نشانگان ضربه عشق دانشجویان به کار برده شود. این درمان در افزایش تاب آوری نیز سودمند است
آرمانی نیز در مطالعه دیگری نشان داده است که می توان از روش معنادرمانی گروهی به عنوان روشی مستقل و یا در کنار سایر درمان ها در جهت افزایش تاب آوری و کیفیت زندگی استفاده کرد

به اعتقاد فرانکل آزادی به معنای رهایی از سه چیز است:
۱ـ غریزه‌ها
۲ـ خوی‌ها و عادت‌ها
۳ـ محیط
در زمینهٔ نظریه شخصیت فرانکل معتقد است، در آدمی انگیزه‌ای بنیادی وجود دارد و آن ارادهٔ معطوف به معنا است لوگوتراپی در ردیف روانپزشکی وجودی قرار می گیرد.

از نظر فرانکل، ویژگی بارز انسان‌ها تلاش برای درک معنی و هدف در زندگی و معنا خواهی، جوهر اساسی زندگی و شالودۀ سلامت روانی است. برای فرانکل انسان‌های موجود پیچیده ای هستند که نمی‌توان آنها را به امیال و کشاننده ها تقلیل داد و بر حسب اصطلاح‌های بیولوژیکی قابل درک نیستند و موجوداتی معنوی هستند

مطابق دیدگاه معنا درمانی، رنج کشیدن انسان یا جنبه های مصیبت بار و ناگوار زندگی را می‌توان با موضعی که فرد هنگام رو به رو شدن با آن می‌گیرد، به موفقیت تبدیل کرد
و طبق نظر بسیاری از صاحب نظران و تعاریف، این رویدادی است که در تاب‌آوری اتفاق می‌افتد
بر اساس یافته های مطالعه دیگری از پژوهشگران کشورمان معنادرمانی گروهی اثرات مثبت و معنی داری بر تاب آوری سالمندان داشته (۰۵/۰ >P) و موجب کاهش افسردگی و افزایش کیفیت زندگی افراد حاضر در گروه آزمایش در مراحل پس آزمون گردیده است (۰۵/۰ >P). نتیجه گیری: با استفاده از روش های گروهی, در دسترس و مبتنی بر شواهدی همچون معنادرمانی می توان در راستای افزایش کیفیت زندگی سالمندان اقدام نمود (زهرا فروزنده و همکاران ، ۱۳۹۹).

برخی از نظریه پردازان تاب‌آوری را ظرفیت و نیرویی توصیه کرده اند که موجب برگشتن از دشواری و باز سازی می‌گردد و توانایی مواجهه با شرایط ناگوار و در عین حال معنایابی برای آن حوادث و حفظ امیدواری است.
توانایی افراد برای کشف مقصود، معنا و انسجام در زندگی عنصری اساسی است که به پرورش تاب‌آوری کمک می‌کند
در سوی دیگر  روانشناشانی هستن که معنا درمانی یا لوگو تراپی را یک نظام فلسفی روان شناختی می‌دانند که به بیماران کمک می‌کند تا به رغم سوگ یا نا امیدی، بر  انچه که از دست رفته‌ تمرکز نکنند، بلکه در جستجوی معنا باشند.

نتیجه چنین نگرشی آن است که زندگی در نگاه معنا درمانی تحت هر شرایطی معنادار پاسداشت آن ضرورت دارد معنا درمانی با چهار پیام به انسان‌ها، در جهت معنایابی کمک می‌کند:
۱٫ما معنوی هستیم: کافی است آنچه را که در ما آرمیده است، فرا بخوانیم.
۲٫ما منحصر به فردیم: همیشه موقعیت و فرصت‌هایی هست که یکتایی خود را تجربه کنیم. در روابط بین فردی، در خلاقیت و امسال آن… شاید تصویری که کشیده‌ایم شاهکار نباشد، ولی بالاخره آن را ما کشیده‌ایم.
۳٫ما خود استعلایی را تمرین می‌کنیم: از رهگذر متعالی کردن محدودیت‌های پیشین، تقلایی به سوی هدف ارزشمند و تعامل با سایر موجودهای انسانی آغاز می‌کنیم.
۴٫ما می‌توانیم نگرش خود را تغییر دهیم: هنگامی که با رنج بردن گریز ناپذیر مواجه می‌شویم و قادر به تغییر دادن موقعیت نیستیم، قادریم زاویۀ دید خود را تغییر دهیم.

برخی از مطالعات حتی گزارش داده اند که درمانگران می توانند از معنا درمانی به عنوان راهکاری مؤثر برای بهبود تاب آوری و بهزیستی روانی افراد دارای تجربه سوگ استفاده کنند.

مسیری برای تاب‌آوری خود می‌گشایند

آنان که در شرایط دشوار برای خودشان اهدافی با آغاز و پایان مشخص و دلیلی برای امیدوار بودن دارند، . یافت و ساخت معنا و در نمای کلی جستجوی معنا و هدف، در شکل گیری تاب‌آوری نقش اساسی دارد.