ضرورت و اهمیت تاب آوری

ضرورت و اهمیت تاب آوری در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی( قسمت سوم )

دکتر زینب خالوندی

از شورای نویسندگان خانه تاب آوری

دو یادداشت قبل در رابطه با ضرورت و اهمیت تاب آوری در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی کلیاتی مطرح گردید. و نیز استرس بعنوان یکی از چالش های متداول در کسب و کارها عنوان شد. به منظور تاب آوری در برابر استرس موجود در محیط کار ۵ مورد مورد بررسی قرار میگرد که یک مورد (ذهن آگاهی) را در یادداشت قبلی توضیح دادیم.دراین یادداشت ۴ مورد بعدی مورد بررسی قرار میگیرد.

۲: بار فعالیت‌های شناختی خود را دسته‌بندی کنید:

ما در هر ثانیه ۱۱ میلیون بیت داده دریافت می کنیم، اما مراکز پردازش مغز ما در عمل، تنها می تواند ۴۰ بیت داده را در هر ثانیه به طور مؤثر پردازش کند.گرچه ما نمی توانیم مقدار داده هایی که دریافت می کنیم را کاهش دهیم، اما می توانیم به منظور بهینه سازی پردازش اطلاعات، فعالیت های شناختی مان را دسته بندی نماییم.  بنابرین در دسته بندی انواع مختلف فعالیت های کاری از قبیل ارسال ایمیل، جلسات طوفان فکری یا جلسات راهبردی و ملاقات های معمول کاری دقیق باشید. وقتی که شما می خواهید از یک گونه فعالیت  شناختی به نوع دیگری بپردازید؛ این تغییر سبب حواس پرتی شما می شود و بهره وری تان را ۴۰ درصد کاهش می دهد و عمل دسته بندی از طریق کاهش چرخش های شما روی انواع مختلف فعالیت های فکری می تواند به افزایش تمرکز و بازدهی شما کمک کند.  بنابرین تا جای ممکن از تغییر زمینه اجتناب کنید. همچنین فعالیت های خاص مربوط به یک کار (و نه بقیه) را در زمانهای خاصی در طول روز انجام دهید شبیه وقتی که زمانی اختصاصی را در طول روز برای تمرین جسمی در نظر می گیرید.این رویکرد ممکن است به نظر برخی بیش از حد مقرراتی بیاید اما شرایط بهینه ای برای پردازش مؤثر اطلاعات و اتخاذ تصمیمات عالی به موازات کاهش فشار و فعالیت های شناختی، برای ما فراهم می کند.

 ۳: وقفه‌هایی برای کناره‌گیری یا ( استراحت از کار) اتخاذ کنید

در طول یک روز کاری مهم است که به قله ها و دره های انرژی و بهره وری توجه کنید. ما همگی چیزی را تجربه می کنیم که روانشناسان سلامت آن را ریتم های ساعتی ما، در تقابل با ریتم های شبانه روزی ما می نامند. تمرکز ذهنی، توجه و چرخه های انرژی معمولاً طولی ۹۰ تا ۱۲۰ دقیقه ای دارند، بنابرین مفید است با پایان یک چرخه، حتی برای دقایق اندکی از کارمان دور شویم تا انرژی و توجه لازم را بازنشانی کنیم.حفظ تعادل در فعالیتهای کاری از طریق درنظر گرفتن وقفه های زمانی کوچک برای خُرد کردن آن، می تواند انرژی بیشتر، وضوح ذهنی، خلاقیت و تمرکز و در نهایت افزایش ظرفیت تاب آوری را در طی روز کاری برای ما به ارمغان آورد. نتیجه نهایی و بلند مدت هم اینکه از این طریق می توانیم انرژی و شادابی مان را حفظ کنیم و از ایجاد فرسایش در دوره های چند روزه، چند هفته ای و چند ماهه پیشگیری نماییم.

 ۴: چابکی ذهنی را توسعه دهید

این امر- بدون تلاش خیلی زیاد – به معنای واقعی کلمه امکان پذیر است؛ بطوریکه هنگام تجربه های استرس زا، پردازش شبکه های عصبی را از حالت واکنش به هر فرد یا شرایط دشوار، به سمت پاسخ دهی (مناسب) به آنها تغییر دهیم. ویژگی چابکی ذهنی سبب می شود که به لحاظ ذهنی بتوانیم عوامل استرس زا را به حاشیه برانیم تا به طور مؤثری آنها را مدیریت کنیم. “به حاشیه راندن” استرس به معنای انکار یا سرکوب این حقیقت که ما فشار را احساس می کنیم نیست بلکه فرایندی است که ما را برای مکث (به موقع) و مشاهده ی رویداد (استرس زا) از دیدگاهی خنثی، و سپس سعی بر حل مشکل توانمند می کند. وقتی ما در مواجهه با تجربه ای استرس زا، بتوانیم آگاهانه قدمی به عقب برداریم (یعنی مکث کنیم) و افکار و احساساتمان را کاملاً مشخص نماییم، می توانیم به طور مؤثری توجه مان بجای مرور اتفاق در مغزمان به قسمت های ارزیابی کننده ی مغزمان چرخش دهیم.

به لحاظ ذهنی چابک بودن و به حاشیه راندن استرس بخش اصلی مهارت تاب آوری، یعنی “انعطاف پذیری در پاسخ” را به ارمغان می آورد، که روانشناس مشهور Linda Graham آن را بصورت “توانایی مکث، به عقب رفتن، فکر کردن، تغییر نگاه، ایجاد گزینه ها و انتخاب خردمندانه ( و هوشمندانه)” شرح می دهد. ما اغلب این را به فرزندانمان وقتی ناراحت هستند  متذکر میشویم که شفاف و مشخص صحبت کنند. که اینکار با وقفه ایجاد کردن در مرکز احساست مغز ، مرکز تفکر را فعال میکند.  و این مهارت مکث ،یک مهارت ارزشمند برای هر محل کاری سختگیرانه با مطالبه ی عملکرد بالا ست.

 ۵: مهربانی و شفقت را گسترش دهید

بیشترین جنبه ی مغفول مانده در مجموعه مهارتهای تاب آوری، توانایی گسترش شفقت و مهربانی- هم نسبت به خود و هم نسبت به دیگران- است. شفقت احساسات مثبت را افزایش می دهد، ارتباطات کاری مثبت را ایجاد و همکاری و تشریک مساعی را افزایش می دهد. برنامه های توسعه شفقت، شادی و تندرستی را افزایش و استرس را کاهش می دهند. همچنین اینکه شفقت و اثربخشی کاری در تضاد با هم نیستند، بلکه موفقیت فردی، تیمی و سازمانی به فرهنگ کاری شفقت آمیز متکی است.سرانجام، زمان آن فرا رسیده است که این نتیجه را بگیریم که مجموعه ی وسیعی از مهارتها و رفتارها که تاب آوری را در محل کار افزایش می دهند، بازگشت سرمایه ی خوبی را موجب می شوند.

توان ایجاد تاب آوری، مهارتی است که به خوبی به شما در یک دنیای کاری مملو از استرس فزاینده کمک می کند و شرکت ها  هم از نیروی کار تاب آورتر منتفع میشوند ایجاد یک فرهنگ سازمانی که آموزش مهارت تاب آوری را تشویق و پشتیبانی می کند، از لحاظ اقتصادی بسیار منطقی است.

ضرورت و اهمیت تاب آوری در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی( قسمت سوم )