رابطه ی تاب آوری، امیدواری و هوش هیجانی با فرسودگی تحصیلی در دانشجویان
رابطه ی تاب آوری، امیدواری و هوش هیجانی با فرسودگی تحصیلی در دانشجویان
زندگی تحصیلی یکی از مهم ترین ابعاد زندگی اشخاص و جوامع است.
موفقیت و رضایت از تحصیل نشان دهنده ی پیشرفت و هدفمند بودن آن جامعه می باشد.
در این میان یکی از عواملی که به شکل منفی بر عملکرد تحصیلی فراگیران اثرگذار بوده و اخیراً مطالعاتی را در مدارس و دانشگاه ها به خود اختصاص داده است فرسودگی تحصیلی می باشد.
از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی بین امیدواری، تاب آوری و هوش هیجانی با فرسودگی تحصیلی در بین دانشجویان دانشگاه کاشان انجام گرفت.
برای این منظور، از بین کلیه ی دانشکده های دانشگاه کاشان، سه دانشکده ی مهندسی، علوم پایه و علوم انسانی به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و از بین این سه دانشکده تعداد ۳۰۰ نفر به مقیاس های امیدواری اسنایدر، تاب آوری کانرو و دیوید، هوش هیجانی شوت و مقیاس فرسودگی تحصیلی برسو پاسخ دادند.
نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای امید، تاب آوری و هوش هیجانی پیش بینی کننده ی منفی فرسودگی تحصیلی می باشند.
علاوه بر این، یافته ها حکایت از آن داشت که امید در مقایسه با هوش هیجانی و تاب آوری متغیر پیش بینی کننده ی قوی تری است.
بنابراین می توان نتیجه گرفت، ارتقای سطح امید و تاب آوری و هم چنین آموزش دانشجویان و برنامه ریزی های دراز مدت جهت افزایش هوش هیجانی، در کاهش فرسودگی تحصیلی نقش تعیین کننده خواهد داشت.
رابطه ی تاب آوری، امیدواری و هوش هیجانی با فرسودگی تحصیلی در دانشجویان
فرسودگی تحصیلی یک واکنش منفی عاطفی، جسمی و ذهنی به مطالعه طولانی است که منجر به خستگی، ناامیدی، بی انگیزگی و کاهش توانایی در مدرسه یا دانشگاه میشود .
مستهلک شدن به این شکل در طبقه بندی بیماریهای مزمن جا میگیرد یک بیماری مزمن ناشی از مطالعه طولانی مدت یا کار مدرسه است و می تواند باعث مشکلات واقعی و روان تنی مانند سردرد، بی خوابی و افسردگی شود.
مهمترین علائم این بیماری مزمن عبارتند از: احساس خستگی بدون توجه به میزان خواب، نداشتن انگیزه برای شرکت در کلاس ها یا شروع تکالیف، سرزنش کردن دیگران و افزایش تحریک پذیری به دلیل ناامیدی، کمبود انگیزه و یا خلاقیت برای انجام پروژه ها و بحث های کلاسی، از دست دادن اعتماد به نفس بالاخص مرتبط با توانایی های تحصیلی، ناتوانی در انجام ضرب الاجل های مهم، افزایش درد و تنش در بدن، دفعات بیشتر بیماری به دلیل استرس و خستگی، افزایش عادات بد مانند پرخوری، تا دیر وقت بیدار ماندن، ناخن جویدن.
فرسودگی تحصیلی یک مشکل فراگیر جهانی است.
این شکلی از فرسودگی که دانشآموزان را در تمامی مقاطع تحصیلی و البته در سراسر دنیا آزار میدهد و در بین دانشجویانی که علاقه کمتری به رشته تحصیلی خود دارند، بیشتر دیده میشود.
مطالعات نشان داده است که زمان مطالعه با نمره فرسودگی تحصیلی ارتباط دارد و در دانشجویانی که درس خواندن خود را به روزهای پایانی ترم موکول کردند، فرسودگی تحصیلی بالاتری گزارش شده است .
برای جلوگیری از فرسودگی تحصیلی، توصیه میشود برای فعالیتهای لذتبخش، ورزش و فعالیت بدنی، گلگشت و تفریح در طبیعت، وقت گذاشتن برای فعالیتهای اجتماعی، ایجاد روابط خوب با اساتید و همکلاسی ها ، تعیین اهداف معقول ، قابل تحقق و پایبندی به آنها، پرهیز از تعلل واهمال کاری که منجر به تلنبار دروس در شب امتحان شود، آموزش و اعمال مدیریت زمان و توصیه همیشگی این است که برقراری تعادل بین درس خواندن و سایر ابعاد زندگی برقرار باشد.
اگر چنین احساسی دارید برای بهبودی فرسودگی تحصیلی، توصیه می شود از یک متخصص کمک بگیرید، علائم را بشناسید و ذهن و بدن خود را نادیده نگیرید، استرس را مدیریت کنید، تغییرات مهم و لازم را بوجود آورید.
تمرینات تنفسی، غذا خوردن، معاشرت و به تناوب درس خواندن و ایجاد فاصله های زمانی کوتاه میتواند در این زمینه کمک کند توصیه شده است که زمانی را برای تفریح ، رفع فشار و کاهش استرس برای خود اختصاص دهید.
این جنس از خستگی و استهلاک می تواند تأثیرات منفی بر کارایی دانشجویان، عملکرد تحصیلی، تعامل با اعضای هیأت علمی و کارکنان و علاقه به تحصیل داشته باشد و باعث ایجاد برخی اختلالات روانی از جمله اضطراب، افسردگی، ناامیدی، خصومت و ترس در دانشجویان شود.
توصیه پایانی برای مدیران و تمامی واحدهای آموزشی است که شناسایی و رسیدگی به فرسودگی تحصیلی را نیز در کنار سایر وظایف و مسئولیت های خود لحاظ فرمایند