تاب آوری عدالت محور است برابری ضرورتی اجتماعی و نیازی روانشناختی است

تاب آوری عدالت محور است بیعدالتی میتواند موجبات صدمات روانشناختی و آسیب های اجتماعی باشد این بدان معناست که تلاش برای توسعه عدالت علاوه بر اینکه ضرورت و نیازی روانشناختی است میتواند در پیشگیری از آسیب های اجتماعی مورد توجه باشد.

تاب آوری عدالت محور است.تاثیر علت نیست این بدان معنا است که یک پدیده اجتماعی ممکن است تحت تاثیر یک و یا مجموعه ای از عوامل باشد اما نمی توان آن را به عنوان علت معرفی کرد.

سالهاست که آمار خودکشی در استان کرمانشاه جزء خطوط قرمز و محرمانه محسوب شده و اگر هم بدان پرداخته شده بسیار محدود و سربسته بوده است با اینحال محرمانه نگه داشتن این معضل و پرداختن محدود به ابعاد این آسیب نتوانسته از میزان آن بکاهد و چندی پیش خبری از مدیرکل بهزیستی استان کرمانشاه دراین راستا انتشار یافت و تا میزان زیادی تابوی پرداختن به این دغدغه بزرگ اجتماعی کاهش یافت .اینکه کرمانشاه به همراه سه استان غرب کشور آمار بالایی در خودکشی دارد و مشکلاتی همچون اعتیاد، بی هویتی، حس نابرابری و فضای مجازی از عوامل دامن زدن به آن هستند بخشی از سخنان مدیرکل بهزیستی استان در این رابطه بود سوال اینجاست که چرا در طی ۳۰ سال هنوز هم این استان در رده های بالای خودکشی کشور قرار دارد و به همراه دیگر آسیب ها همچون اعتیاد و طلاق دست  برگریبان مانده، آیا این همه سال برای مقابله با این پدیده چندعاملی کافی نبوده و چرا مدیریت تاثیرگذاری برای کنترل این بحران وجود ندارد؟

دردهای اجتماعی این استان کم نیستند و باید برای کنترل و کاهش آن علاوه بر تدبیر مدیریتی از نظرات کارساز روانشناسان، جامعه شناسان و متخصصان بهره برد و پایگاه خبری طلوع کرمانشاه نیز در همین راستا تصمیم بر ایفای این مسئولیت خطیر و حیاتی دارد.

مدیر و موسس خانه تاب آوری در گفتگویی اظهار داشت : در پاسخ به این سوال که چرا براساس گفته مدیرکل بهزیستی، زنان کرمانشاهی بیشتر دست به خودکشی زده اند، تاکید کرد: باتوجه به اینکه با بیکاری و افزایش آمار طلاق روبه رو هستیم متوجه می شویم که این دغدغه بانوان را بیشتر درگیر می کند، وقتی فقر زنانه می شود باید منتظر شویم آسیب های اجتماعی ویژه ای که ماهیت و جنسیت در آن اثرگذاراست افزایش یابد.

به گفته محمدرضا مقدسی، زنانه شدن فقر ، آتش آسیب های اجتماعی را شعله ورتر می کند چنانچه در آموزه های دینی گفته شده «معاش که نباشد معاد هم نیست» باید جامعه حمایتی و سازمان های دخبل در امداد اجتماعی از این زنان حمایت کنند تا این فقر به فرزندان به ارث نرسد و درگیر یک چرخه باطل نشویم و فقر در خودکشی هم به عنوان یک عامل موثر با قدرت تاثیرگذاری بالا دیده شود.

تاثیر علت نیست

وی افزود: تاثیر علت نیست این بدان معنا است که یک پدیده اجتماعی ممکن است تحت تاثیر یک و یا مجموعه ای از عوامل باشد اما نمی توان آن را به عنوان علت معرفی کرد.

تاب آوری عدالت محور است

مقدسی افزود: تاب آوری عدالت محور است همانگونه که بیعدالتی میتواند موجبات صدمات روانشناختی و آسیب های اجتماعی باشد این بدان معناست که تلاش برای توسعه عدالت علاوه بر اینکه ضرورت و نیازی روانشناختی است میتواند در پیشگیری از آسیب های اجتماعی مورد توجه باشد.

وی افزود: فقدان عدالت علاوه بر طبقه کمتر برخودار ؛ طبقات متوسط و ممتاز جامعه را بنوعی دیگر گرفتار خواهد کرد، بیعدالتی همزاد و هم آیندی بنام بی اعتمادی هم ندارد که اصل و اساس انسجام اجتماعی است فعالان و دانش پژوهان در عرصه های سلامت روانی و اجتماعی بخوبی آگاه هستند که بی اعتمادی و گسست انسجام اجتماعی تا چه اندازه میتواند بر تاب آوری اثر منفی بگذارد.

مدیر و موسس خانه تاب آوری ادامه داد: آنچه که میدانیم این است که اعتماد و انسجام اجتماعی هم آیند هستند و باهم ارتباطی معنادار دارند و این میتواند یادآور این معنا باشد که سلامت روانی و تاب آوری جز در بستری از عدالت و برابری و انسجام و اعتماد اجتماعی رشد نخواهد کرد.

مدیر و موسس خانه تاب آوری در ادامه این مطلب گفت: با اطمینان میتوان اذعان کرد که مبارزه با آسیب های اجتماعی جدای از توسعه و گسترش عدالت نیست، یکی از دیگر از تبعات نابرابری ایجاد و گسترش خشم است، خشونت اجتماعی سلامتی و تاب آوری را هدف قرار میدهد و آنها را مضمحل میکند

خشونت میتواند متوجه خود باشد که در قالب خودزنی و خودکشی نمایان میشود و خشونتی که متوجه دیگری که بطور مشخص صدمات را متوجه دیگران خواهد کرد.

 

وی معتقد است، در تکمیل این بخش میتوان گفت گسترش عدالت و برابری نه بعنوان مجاهدت و تلاشی اقتصادی بلکه بعنوان نیازی روانی اجتماعی میتواند در کاهش آسیب های اجتماعی به ویژه در مبحث خودکشی موثر باشد که تاب آوری عدالت محور است.

مقدسی خاطرنشان ساخت: خودکشی یک پدیده اجتماعی است که معلول چندین عامل است و یکی از دلایلی که تاکنون پژوهش های داخلی و خارجی به نتیجه مطمئنی نرسیده اند اینست که قضیه چندعاملی است و با مجموعه ای از عوامل روبه رو هستیم، فقر، عوامل ژنتیکی، اقتصادی، اعتیاد، نبود شادی و نشاط اجتماعی، بیماری روانی  و … در خودکشی موثر هستند ولی علت خودکشی نیستند، در قالب مثال اشاره می کنم افرادی هستند که سالیان سال درگیر اعتیاد و یا افسردگی هستند ولی دست به خودکشی نمی زنند.

وی ادامه داد: در این قسمت دو سوال ایجاد می شود، اول اینکه اگر روزی یک نفر در جایی خودکشی کرد باید پرسید چقدر شاد و یا چه اندازه غمگین بوده است و این یعنی خودکشی به نبود شادی وابسته است، اگر آدمی از زندگی خود لذت می برد و اختلال و یا درد روانی وی را آزار ندهد به نظر نمی رسد که به زندگی خود خاتمه دهد.

در انتشار اخبار خودکشی باملاحظه باشیم

مدیر دپارتمان علوم رفتاری و روانشناسی جهاددانشگاهی کرمانشاه یادآور شد: خطرات بزرگ ما را از بین نمی برد به عنوان مثال آمار قربانیان بیماری های جسمی و قلبی در جهان و یا تصادفات جاده ای به هیچ عنوان با افرادی که دست به خودکشی زده اند قابل قیاس نیست، ما از انتشار اخبار این بیماری ها نمی ترسیم ولی از انتشار اخبار خودکشی نگران هستیم و حساسیت رسانه ای نشان می دهیم.

مقدسی اشاره کرد، یک نکته مخفی در این قضیه وجود دارد و اینست که خودکشی سرایت دارد و مسری است به ویژه در جایی که سواد رسانه ای وجود نداشته باشد این معضل بیشتر می شود برخی از رسانه ها به دنبال افزایش مخاطب هستند و هنگامی که خبر خودکشی را با تیتر داغ منتشر می کنند نوع و حتی روش آن ممکن است سرایت کند.

این روانشناس ادامه داد: براساس آمارهای موجود در سال های اخیر،  استان کرمانشاه در مقایسه با سایر استانها جز ۱۰ استانی بوده که بالاترین میزان خودکشی را داشته ولی کشور ما نسبت با سایر جهان آمار کمتری دارد،

ولی نکته قابل تامل اینجاست که آمار خودکشی در جهان روبه کاهش است ولی این آمار  در کشور ما روبه افزایش است و دیگر نمی توان به اختفا توصیه کرد ولی باید با صدای بلند بگوییم در زمینه  انتشار اخبار خودکشی دقیق تر و باملاحظه تر باشیم تا سرایت نکند و فردی دیگر از بین نرود.

وی با بیان اینکه جنس خودکشی در زنان و مردان فرق دارد، افزود: وقتی که زنان دست به خودکشی می زنند بیشتر برای دریافت توجه و حمایت عاطفی است ولی وقتی آقایان اقدام می کنند تصمیم جدی است و با خشونت حداکثری به زندگی پایان می دهند.

مقدسی اضافه کرد: استان کرمانشاه در زمینه فقر، فلاکت، اعتیاد، بیکاری و طلاق وضعیت مناسبی ندارد، با اینحال خودکشی قضیه ای چندعاملی است و هنگامی که یک معضل چندعاملی رخ می دهد سرکلاف از دست می رود که باید با چه مقابله و از چه پیشگیری کرد؟ پاسخ این سوال در توسعه تاب آوری است، در این بخش دستان تاب آوری خالی نیست و پیشنهاد می دهد.

وی افزود: باید عوامل اثرگذار بر افزایش خودکشی را کاهش دهیم و عوامل موثر بر افزایش بهزیستی اجتماعی را بالا ببریم، شادی محصول برابری و توسعه است و لازم است که انسان رفاه نسبی داشته باشد و آن را درک کند، مبارزه با صدمات و آفات و آسیب های اجتماعی جدای از تلاش برای توسعه و گسترش برابری و عدالت نیست.

مدیر و موسس خانه تاب آوری معتقد است، درست است که مهارت های فردی برای غلبه براین معضل کارساز است اما ما با مسائل کلانی همانند فقر، اعتیاد و طلاق مواجه هستیم که خود آنها نیز فرآیند چندعاملی هستند که باید تحلیل و آنالیز شود، آسیب پذیری و عواملی که این آسیب ها را تشدید می کند باید کاهش یابد و عوامل توسعه دهنده تاب آوری اجتماعی باید افزایش یابد.

وی درخصوص ارائه راهکار گفت: توجه به سرمایه های انسانی، طبیعی، گسترش دارایی های اقتصادی، داشته های فرهنگی و محیطی و تقویت آن در استان پیشنهاد می شود تا در درازمدت آمار اعتیاد، طلاق،اختلالات روانی اجتماعی و … کاهش یابد، کرمانشاه دارای جاذبه های گردشگری و اقلیمی است و قطب کشاورزی است و دارای مفاخر و سرمایه علمی و دانشگاهی است و از سوی دیگر از موهبت قرارگیری در مسیر عتبات عالیات برخوردار است و تا زمانی که این امتیازات را جدی نگیریم و مدیریت کلان و میانی استان برای استفاده بهینه از آن مصمم نباشد با آمارهای بالای آسیب های اقتصادی و اجتماعی روبه رو هستیم.

مقدسی افزود: یادمان نرود خدمات بسیار زیادی در این راستا انجام شده و اثربخش بوده و درست است که از سالیان گذشته با تحریم ها مواجه هستیم ولی نباید این عوامل دست آویزی باشد و باید نشان داد که کرمانشاه داشته های خود را می بیند و به بیراهه نمی رود، هم مردم و هم سمن ها باید بتوانند چراغ آموزش و آگاهی را پرفروغ نگه دارند.