تاب آوری نگاهی به چند پژوهش

تاب آوری نگاهی به چند پژوهش

تاب آوری مدعی غلبه و سرمایه سازی از استرس است

به قلم دکتر محمدرضا مقدسی مدیر و موسس خانه تاب آوری

یعنی هر ضربه ای میتواند یک فرصت رشد باشد ، مشروط به اینکه در ساختار انعطاف ودر رفتار توان مقابله لحاظ شده باشد بسیاری از برنامه های مدیریت و کاهش و کنترل استرس همه تلاش وراهبرد اصلی شان این است که فرد ، اجتماع وسازمان را به شرایط قبل از سانحه برگردانند اما در تاب آوری چیزی بیشتر و بهتر از برگشت به شرایط هنگام حادثه را طلب میکنیم با این منطق میتوان از هر زخم سرمایه واز هر چالش فرصتی برای رشد ساخت و به زندگی مجدد سلام و لبخندی دوباره داد این خط مشی مبتنی بر شواهد و سرشار از قدرشناسی و سپاسگزاری از زندگی است در پیرامون ما افراد بیشماری هستند که بر شرایط پر تنش خویش غلبه کرده ودر دل تاریکی ها چراغ راهی ساخته اند و متوکل و متوسل برای خود و دیگران منشا خیر و برکت بوده اند.

این مهم است که ثروتمندان دنیا از اعماق فقر و تنگدستی آمده اند وواقعا این مهم است که افرادی با نقص عضو وانواع صدمات ونارسایی های جسمی ومعلولیت وناتوانی موفقیت های بزرگ و بی نظیری را نمایندگی کرده اند و منشا خدمات و برکات بیشمار برای اجتماع خویش بوده اند .عرصه خوشبختی و توانمندی های انسان میدان دلاوری و شجاعت است و در بستر همکاری وحمایت اجتماعی حادث میشود هیچ تنهایی خوشبخت نیست ترس و نگرانی ، اضطراب و آشفتگی ، تنهایی و حقارت به بار می آورد و مانع شکوفایی وخوشبختی آدمی است در این فرصت و با توجه پراکندگی و پرشماری تحقیقات انجام شده در حوزه تاب آوری واقعا از عهده این مقال خارج است که همه را مورداشاره قرار دهد که این باغ هزار گلی است که تنها میتوان از چند شاخه ان بهره گرفت بهرحال غرض این هست که به تعدادی از پژوهش های انجام شده درحوزه تاب آوری مرتبط با صحنه های مختلف سلامت روانی و اجتماعی مرری کرده باشیم.

(شفیع زاده ، 1391) رابطه تاب آوری و پنج عامل بزرگ شخصیتی( روان رنجور خویی ، برون گرایی ، گشودگی ، توافق و وجدان گرایی ) را مورد مطالعه قرار داد ودر نتیجه بیان کرده است که روان رنجور خویی با تاب آوری رابطه منفی قوی و با برون گرایی و وجدان گرایی رابطه مثبت دارد هم چنین دراین پژوهش به رابطه معنا دار تاب آوری با توافق و گشودگی اشاره شده است

کیفیت دوستی ، تقابل دوستی و تاب آوری توسط (حجازی و سلیمانی ،1388)مورد بررسی قرار گرفت وتاب آوری رادارای قابلیت پیش بینی کیفیت و تقابل دوستی اعلام کرد هم بر این اساس تشویق نوجوانان به دوستی موجبات ارتقای تاب آوری خواهد بود.چرا که ارتقای کیفی روابط دوستانه موجب تقویت تاب آوری است بر اساس نتایج نتایج این پژوهش مولفه های صمیمیت، افشای خود و یا درد دل کردن ، تقابل دوستی ، وفاداری و اعتماد به ترتیب از مهمترین پیش بینی کننده ها اعلام گردیده اند.آنچه بطور کلی در این مطالعه حایز اهمیت است این است که روابط دوستانه و صمیمانه باهمسالان عامل مهمی درتاب آوری نوجوانان است لذا بستر سازی و ایجاد فرصت برای توسعه روابط دوستانه می تواند فرآیند سازگاری را تسهیل و موجب تقویت تاب آوری ایشان باشد

محمدعلی بشارت و همکاران(1390) نشان دادند که تاب آوری و سخت کوشی و بهزیستی روان شناختی همبستگی مثبت معنا داردارد هم چنین درنتایج این پژوهش عنوان گردید که تاب آوری با سخت کوشی ورزشی با درماندگی شناختی همبستگی معنا دار منفی دارد.در این پژوهش نشان داده شده است که تاب آوری و سخت کوشی میتوانند تغییرات مربوط به موفقیت ورزشی را پیش بینی کند و جهت همبستگی متغیرها افزایش میزان تاب آوری و سخت کوشی را با بهزیستی روان شناختی و میزان موفقیت اعلام کرده است. هم چنین در نتایج تحقیق دیگری که تاثیر یوگابر تاب آوری و مولفه های بهزیستی روانشناختی را مورد بررسی قرار داده بوداین نتیجه اعلام گردیده است که یوگا با تاب آوری باعث افزایش قدرت حل مساله وکفایت اجتماعی میگردد(شوشتری و همکاران، 1391)..

آموزش حل مساله درارتقای تاب آوری واغلب مولفه های بهزیستی روان شناختی مشتمل بر پذیرش خویشتن ، خود مختاری ، زندگی هدفمند ، رشد فردی وروابط مثبت با دیگران موثر است (عطادخت و همکاران ، 1392).

نکنه حایز اهمیت در خصوص این پژوهش این است که در حوزه تاب آوری کودکان دارای اختلال در یادگیری صورت گرفته است. رابطه راهبردهای مقابله با استرس و تاب آوری با خوش بینی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه توسط (نصیر،1390) مورد بررسی قرار گرفت ودر نتایج این پژوهش وجود رابطه مثبت ومعنا دار بین تاب آوری و خوش بینی مورد تاکید قرارگرفت این تحقیق بیان کرد که بین راهبرد هیجان مدار وراهبرد مقابله غیر موثربا خوش بینی دانش آموزان دختر رابطه معنا دار منفی وجود دارد نکته حایز اهمیت دیگر درنتیجه این مطالعع بیان رابطه مثبت و معنا دار بین تاب آوری و خوش بینی است بدین معنا که با افزایش خوش بینی تاب آوری نیز افزایش یافته است این نتیجه با نتایج بسیاری از پژوهشگران این حوزه همسویی دارد.
(بهزادپور و همکاران،1392)درنتیجه مطالعات خود اعلام کردند که بین تاب آوری ورفتارهای پرخطررابطه منفی برقرار است این مطالعه به رابطه قدرت حل مساله و تاب آوری با میزان رقتارهای پرخطر بین دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین پرداخته است و به نتایجی با قابلیت کاربست در آموزش و مشاوره ارایه میکنددر نتایج این پژوهش هم چنین آمده است بین موفقیت تحصیلی ، تاب آوری و مهارت حل مساله رابطه مثبت وجود دارد.

بنابراین بروز رفتارهای پرخطر با افت تحصیلی دارای رابطه است. براین اساس تقویت تاب آوری اقدامی پیشگیرانه برای رفتارهای وافت تحصیلی هم به شمار خواهد آمد.

هم چنین درتحقیق دیگری (بیگدلی و همکاران ، 1392)درنتیجه پژوهشی دیگربیان کردند که تاب آوری به همراه سبکهای دلبستگی و تنظیم هیجانی توان پیش بینی کننده گی برای بهزیستی روان شناختی دارند.

براساس نتایج آزمون همبستگی اعلام شده در این مطالعه نشان داده شده است که دلبستگی ایمن با بهزیستی روان شناختی بالا همراه است هم چنین یافته های دیگرنشان داد که رابطه بهزیستی روانشناختی با تاب آوری مثبت و معنا دار است و در واقع افرادی که که تاب آوری بالاتری دارند سازگاری بیشترو بهزیستی روانشناختی بهتری را نمایندگی میکنند.