آموزش تاب آوری خانواده چیست ؟ تاب‌آوری خانواده به توانایی خانواده‌ها برای مواجهه و مدیریت چالش‌ها و شرایط دشوار اطلاق می‌شود. این مفهوم به فرآیندهای تعاملی و پاسخ مثبت خانواده به مشکلات اشاره دارد و به بررسی ارکان، ابعاد، منابع و موانع خانواده در مواجهه با مشکلات می‌پردازد.
آموزش تاب‌آوری خانواده میتواند به بهبود قابل توجهی در عملکرد خانواده، مهارت‌های والدینی و رفتار کودکان منجر شود.
تعریف و ویژگی‌ها
تاب‌آوری خانواده به عنوان یک ویژگی یا فرآیند شناخته می‌شود که شامل چند نکته کلیدی است:
1. مسیر منحصر به فرد:تاب‌آوری یک مسیر ثابت نیست و هر خانواده ممکن است به شیوه‌ای متفاوت با عوامل استرس‌زا مواجه شود.
2. بررسی در زمان‌های مختلف: تاب‌آوری باید هم در زمان حال و هم در طول زمان مورد بررسی قرار گیرد، زیرا برخی عوامل ممکن است در ابتدا حمایتی باشند ولی در طولانی‌مدت خطرزا شوند
3. عوامل خطر و محافظتی: تاب‌آوری خانواده تحت تأثیر عوامل خطر (مانند خشونت، فقر، طلاق) و عوامل محافظتی (مانند انسجام خانوادگی و ارزش‌های فرهنگی) قرار دارد. خانواده‌هایی که در گذشته به خوبی از پس بحران‌ها برآمده‌اند، معمولاً آمادگی بیشتری برای مواجهه با چالش‌های آینده دارند
آموزش تاب‌آوری
آموزش تاب‌آوری در خانواده‌ها شامل شناسایی و تقویت فرآیندهای تعاملی کلیدی است که به خانواده‌ها کمک می‌کند تا در برابر چالش‌های زندگی مقاومت کنند و به حالت طبیعی خود بازگردند. این آموزش میتواند شامل مهارت‌های مقابله‌ای و راهکارهایی برای بهبود روابط خانوادگی باشد
به طور کلی، تاب‌آوری خانواده نه تنها به حفظ عملکردهای اصلی خانواده کمک می‌کند، بلکه میتواند منجر به رشد و توسعه بیشتر خانواده در مواجهه با ناملایمات شود
آموزش تاب آوری خانواده شامل برنامه های مختلفی با هدف افزایش توانایی خانواده ها برای مقابله با ناملایمات و استرس است.
یکی از نمونه های برجسته برنامه غلبه بر استرس خانواده ها (FOCUS) است که به طور خاص برای خانواده هایی طراحی شده است (Families OverComing Under Stress )که با چالش هایی مانند تروما یا زندگی اقماری و یا اعزام نظامی مواجه هستند. این برنامه معمولاً شامل شش تا هشت جلسه متناسب با نیازهای والدین، کودکان و کل خانواده است. بر کمک به خانواده ها در شناسایی و مدیریت احساسات، روشن کردن سوء تفاهم ها، ایجاد نقاط قوت و مشارکت در حل مسئله و فعالیت های هدف گذاری تمرکز دارد
مولفه های کلیدی آموزش تاب آوری خانواده
1. تنظیم عاطفی: آموزش اغلب شامل تکنیک هایی برای مدیریت و بحث در مورد احساسات در چارچوب خانواده است.
2. مهارت های ارتباطی: خانواده ها یاد می گیرند که ارتباطات را بهبود بخشند، که به روشن شدن سوء تفاهم ها و ایجاد یک محیط حمایتی کمک می کند.
3.حل مسئله: این آموزش خانواده ها را تشویق می کند تا برای حل مشکلات و تعیین اهداف قابل دستیابی با یکدیگر همکاری کنند و آنها را به طور جمعی توانمند می کند.
4. ساختن روایت: برنامه هایی مانند FOCUS به خانواده ها کمک می کند تا روایت های مشترکی را در مورد تجربیات خود ایجاد کنند، که می تواند پیوندها را تقویت کند و حس وحدت را ایجاد کند.
5.آموزش روانی: خانواده ها در مورد مسائلی مانند PTSD، آسیب مغزی تروماتیک، و تأثیرات استرس آموزش می بینند، که به آنها کمک می کند چالش های خود را بهتر درک کرده و هدایت کنند
مزایای آموزش تاب آوری خانواده
دکترمحمدرضا مقدسی مدیر و موسس خانه تاب آوری در ادامه این مطلب آورده است آموزش تاب‌آوری خانواده میتواند به بهبود قابل توجهی در عملکرد خانواده، مهارت‌های والدینی و رفتار کودکان منجر شود. شرکت کنندگان اغلب کاهش اضطراب و افسردگی، افزایش ارتباطات و رضایت کلی بیشتر در پویایی خانواده را گزارش می دهند.
به طور کلی، آموزش تاب آوری خانواده یک رویکرد ضروری برای تقویت نهاد خانواده است که میتواند به مدیریت موثر استرس ها و ناملایمات زندگی منجر شود .
