سرزندگی و تاب آوری تحصیلی

سرزندگی و تاب آوری تحصیلی هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سرزندگی تحصیلی با تاب آوری آکادمیک با نقش میانجی استرس دانش آموزان متوسطه اول شهرستان دامغان بود.

روش تحقیق همبستگی با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری است.

جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان متوسطه اول شهرستان دامغان تشکیل می‌دهند که تعداد آنها ۳۹۵۴ نفر می‌باشد.

حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان و به صورت تصادفی ۳۵۱ نفر انتخاب شدند.

ابزار پژوهش پرسشنامه  حسین چاری و دهقانی زاده (۱۳۹۱)، استرس تحصیلی زاژاکووا و همکاران (۲۰۰۵) و پرسشنامه تاب‌آوری تحصیلی سامویلز (۲۰۰۴) است. داده‌های به دست آمده با استفاده از نرم افزارهای SPSS 20 و Smart Pls به روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

با توجه به نتایج یافته‌ها، متغیر میانجی استرس  در رابطه ی با تاب آوری معنادار است و بیش از ۵۴ درصد از اثر سرزندگی  با تاب آوری آکادمیک از طریق غیرمستقیم توسط متغیر میانجی کاهش استرس تحصیلی دانش آموزان تبیین می‌شود.

همچنین سرزندگی بر استرس  تاثیر منفی و معناداری دارد. سرزندگی بر تاب آوری تاثیر مثبت و معناداری دارد. استرس تحصیلی بر تاب آوری  تاثیر منفی و معناداری دارد.

 

 

رابطه بین سرزندگی تحصیلی با تاب آوری تحصیلی با نقش میانجی استرس تحصیلی

 

 

 

سرزندگی تحصیلی به توانایی دانش‌آموزان برای مقابله مؤثر با چالش‌هایی که در محیط مدرسه معمول است، مانند نمرات ضعیف، ضرب‌الاجل‌های رقابتی، فشار امتحانات، و تکالیف دشوار مدرسه اشاره دارد این توانایی ویژه دانش آموزان پاسخگویی موثر به فشارها و ناکامی های تحصیلی، یکی از ویژگی هایی است که از اضطراب امتحان بالا محافظت می کند.

 

 

این نوعی تاب آوری است که بر پیشرفت آکادمیک تمرکز می‌کند و به دانش‌آموزان اجازه می‌دهد در صورت مواجهه با موانع، به عقب برگردند.

سرزندگی تحصیلی تحت تأثیر پنج پیش بینی کننده به نام 5C است:

اعتماد به نفس (خودکارآمدی)، هماهنگی (برنامه ریزی)، کنترل (احساس کنترل یادگیری)، متانت (آرام ماندن در موقعیت های استرس زا) و تعهد. تحقیقات نشان داده است که این قابلیت نقش مهمی در موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان ایفا می‌کند

 

شناوری تحصیلی به عنوان یک مفهوم روانشناختی، به توانایی دانش‌آموزان در مواجهه با چالش‌های روزمره در محیط‌های آموزشی اشاره دارد. این چالش‌ها شامل نمرات پایین، ضرب‌الاجل‌های فشرده و فشارهای امتحانی هستند.

سرزندگی تحصیلی به مدیریت موانع معمول زندگی مدرسه‌ای می‌پردازد و بر انگیزه و مشارکت دانش‌آموز تأثیر می‌گذارد.

این مفهوم توسط روانشناسان اندرو مارتین و هربرت دبلیو مارش توسعه یافته است.

آن‌ها تفاوت‌های قابل توجهی بین تاب‌آوری و سرزندگی تحصیلی شناسایی کردند.

سرزندگی تحصیلی به توانایی “بازگشت” از شکست‌های منفرد و حفظ انگیزه و اعتماد به نفس در مواجهه با چالش‌های تحصیلی اشاره دارد.

موفقیت تحصیلی ارتباط نزدیکی با چگونگی مدیریت خواسته‌های تحصیلی روزانه توسط دانش‌آموزان دارد.

 5Cهای سرزندگی تحصیلی

مارتین و مارش پنج ویژگی کلیدی، معروف به 5Cs را شناسایی کردند که سرزندگی تحصیلی را پیش‌بینی می‌کنند:

1. اعتماد به نفس (خودکارآمدی): باور به توانایی خود در تکمیل وظایف.
2. هماهنگی (برنامه‌ریزی): سازماندهی مؤثر و مهارت‌های مدیریت زمان.
3. تعهد: پشتکار در تعقیب اهداف.
4. خونسردی: توانایی مدیریت اضطراب و پاسخ‌های هیجانی.
5. جامعه: حمایت همسالان، خانواده و مؤسسات آموزشی که تاب‌آوری را تقویت می‌کند.

اهمیت سرزندگی تحصیلی

سرزندگی تحصیلی نقش مهمی در افزایش عملکرد تحصیلی و رفاه کلی دانش‌آموزان ایفا می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که دانش‌آموزان با این توانایی برای مقابله با استرس‌های مرتبط با تحصیل مجهزتر هستند، که این امر منجر به بهبود انگیزه و نتایج تحصیلی می‌شود.

با وجود توجه به مفهوم سرزندگی تحصیلی، برخی محققان بر این باورند که باید با چارچوب‌های انعطاف‌پذیرتری که به مسائل سیستمی مؤثر بر تجربیات آموزشی دانش‌آموزان می‌پردازد، ادغام شود

پروفسور انجی هارت بر نیاز به رویکردی جامع‌تر تأکید کرده است که ملاحظات عدالت اجتماعی را در کنار ویژگی‌های شخصی مدنظر قرار دهد.

در پاسخ، طرفدارانی مانند مارک اسمیت پیشنهاد کرده‌اند که یک ششمین C – جامعه – اضافه شود تا اهمیت محیط‌های حمایتی در تقویت سرزندگی را برجسته کند.

تقویت 5Cs – اعتماد به نفس، هماهنگی، تعهد، خونسردی و جامعه – می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند تا انعطاف‌پذیری لازم برای پیشرفت در مسیرهای آموزشی خود را توسعه دهند.